สมศักดิ์ เจียม ยันชัด กษัตริย์ไม่ใช่เทวดาที่จะมาบงการ หรือสั่งรัฐประหาร แบบที่กลุ่มใต้ดินกล่าวหา

เรามาว่ากันที่สถานการณ์ทั่วไปก่อน

ในสภาวะปกติ พระมหากษัตริย์ ‘ไม่มี’ อำนาจตัดสินใจอะไรทางการเมืองได้ ยกตัวอย่างการตรากฎหมาย ซึ่งพระมหากษัตริย์จะต้องทรงลงพระปรมาภิไธยนั้น ท่านไม่ได้มีอำนาจตัดสินใจในประการใด ๆ พระองค์ ‘เลือกไม่ได้’ ว่ากฎหมายนี้ควรต้องมีหรือไม่

ซึ่งหลักการนี้ปรากฏในรัฐธรรมนูญอยู่แล้ว

โดยในการตราพระราชบัญญัติ ถ้ารัฐสภาเสนอร่างพระราชบัญญัติให้พระมหากษัตริย์ทรงลงพระปรมาภิไธย ต่อให้พระมหากษัตริย์ไม่เห็นชอบในร่างพระราชบัญญัตินั้น แล้วเก็บไว้ไม่พระราชทานคืนมา พอพ้น 90 วัน รัฐสภาก็สามารถประชุมกันได้ว่าจะเอาอย่างไรกับร่างพระราชบัญญัตินั้น ถ้ายังจะเอาตามเดิม ก็เสนอร่างพระราชบัญญัตินั้นให้พระมหากษัตริย์ทรงลงพระปรมาภิไธยอีกรอบ ถ้าพระมหากษัตริย์ยังไม่ทรงลงพระปรมาภิไธยอีก พ้น 30 วัน นายกรัฐมนตรี ก็สามารถนำพระราชบัญญัตินั้นไปประกาศใช้ได้เลยเสมือนหนึ่งว่าพระมหากษัตริย์ได้ทรงลงพระปรมาภิไธยแล้วนั่นเอง

นี่ขนาดสถานการณ์ปกติ สภาฯ ยังมีอำนาจขนาดนี้ นับประสาอะไรกับรัฐประหาร แม้ในหลวงท่านจะเซ็นรับรอง หรือไม่เซ็นรับรอง สุดท้ายอำนาจก็อยู่ที่คณะรัฐประหารอยู่ดี

ทั้งนี้ ‘รัฐประหาร’ คือ การยึดอำนาจจากคนที่ถืออำนาจอยู่แต่เดิม แล้วเอามาเป็นของคณะผู้ก่อการ เมื่อการรัฐประหารสำเร็จ คณะผู้ก่อการจะสถาปนาตัวคนที่ทำรัฐประหารนั้นให้มีฐานะกลายเป็น ‘องค์อธิปัตย์’ (ผู้มีอำนาจสูงสุดของรัฐ)

หมายความว่า ภายในอาณาเขตประเทศไทย ณ เวลานั้น “ไม่มีใครมีอำนาจกว่าคณะรัฐประหาร”

แต่ตามวัฒนธรรมประเพณีทางการเมืองการปกครองของไทย คณะรัฐประหาร จะทำการขอเข้าเฝ้าเพื่อชี้แจงสถานการณ์เหตุผลความจำเป็นที่ต้องทำการรัฐประหารต่อพระมหากษัตริย์ เพื่อแสดงเจตนาว่าเป็นเพียงการล้มล้างอำนาจบริหารของรัฐบาล ไม่ได้ล้มล้างราชบัลลังก์แต่อย่างใด

กล่าวโดยสรุป การเซ็นรับรองรัฐประหาร นั้น เป็นการกระทำการในทางแบบพิธี ไม่ใช่การรับรอง หรือปฏิเสธ ในทางเนื้อหาแต่อย่างใด

ดังนั้น ในหลวงรัชกาลที่ 9 จึงไม่ได้อยู่เบื้องหลังการรัฐประหาร ใด ๆ ทั้งสิ้น