ความเป็นไทย ไม่ได้อยู่บนเกลียว DNA

จากบนความใน The Momentum วันที่ 29 ธันวาคม เรื่อง “วิภู กุตะนันท์ พบคำตอบ ‘คนไทยมาจากไหน’ บนเกลียวดีเอ็นเอ” ซึ่งในบทความ อาจารย์วิภู เท้าความถึงคุณปู่ของตัวเองที่มักจะบอกว่าตัวเองเป็นคนไทย แต่ทว่าหลักฐานทางพันธุกรรมกลับบ่งว่า คุณปู่เป็นคนมอญ ก่อนที่จะขยายด้วยผลการศึกษาทางพันธุศาสตร์ว่า คนภาคกลางเป็นคนมอญ

หากเราย้อนประวัติศาสตร์ภูมิภาคเอเชียอาคเนย์ พื้นที่ภาคกลางนั้น เคยอยู่ในอำนาจของอาณาจักร ละโว้ และทราวดีมาก่อน ซึ่ง 2 อาณาจักรนี้นั้น คือบรรพบุรุษของชาวมอญ ในขณะที่บรรพบุรุษของชนเผ่าไทนั้น มาทีหลังก็จริง แต่แผ่อิทธิพลขยายอำนาจจนกลืนกินชนเผ่าผู้มาก่อนอย่างมอญลงไป

ดังนั้น จึงไม่ใช่เรื่องที่น่าประหลาดใจแต่อย่างใดที่จะบอกว่า ในรหัสพันธุกรรมของคนไทยในปัจจุบัน มีลักษณะของชาวมอญ เพราะหลังจากที่ประชากรของทั้งสองเผ่าอยู่ร่วมกัน จนกำแพงทางใจที่แบ่งกั้นชนเผ่านั้นถูกทลายลง และเกิดการหลอมกลืนเข้าด้วยกัน

ดังนั้น นี่ไม่ใช่เรื่องที่ไปต้องนั่งศึกษาเก็บรหัสพันธุกรรมให้เปลืองงบประมาณ เพื่อนำมาตอบคำถามนี้เลย เพราะหลักฐานทางประวัติศาสตร์มันบ่งชี้อยู่แล้ว

อย่างไรก็ตาม รูปแบบรหัสพันธุกรรมของชนเผ่านั้น เป็นเพียงการสมมติเรียกโดยการอ้างอิงชื่อชนเผ่าตามหลักมานุษยวิทยา เพื่อให้ง่ายต่อการทำความเข้าใจเท่านั้น แต่รหัสพันธุกรรม ไม่ใช่เครื่องบ่งชี้ความเป็นไทย หรือความเป็นชนชาติไหน ๆ เลย

ลองมองประเทศเกิดใหม่อย่างอเมริกา เราจะเห็นได้เลยว่า “ความเป็นอเมริกา” ไม่สามารถจะเข้าไปอยู่ในสารบบรหัสพันธุกรรมได้เลย เพราะคนอเมริกานั้น สามารถมาจากที่ไหนก็ได้ในโลกนี้

อดีตประธานาธิบดีบารัค โอบามา มีพ่อเป็นชาวเคนยา ส่วนแม่มีเชื้ออังกฤษ, เยอรมัน, ไอริช และสก็อต แต่เขาคือ “คนอเมริกัน” อย่างแน่นอน เพราะเขาได้รับเลือกให้เป็นประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกาถึง 2 สมัย รหัสพันธุกรรม เชื้อชาติ เผ่าพันธุ์ ไม่ส่งผลอะไรต่อความเป็น “อเมริกัน” เลย ความภาคภูมิใจในชาติต่างหาก ที่ทำให้โอบามา เป็นอเมริกันชนอย่างเต็มภาคภูมิ

ย้อนกลับไปมองคนไทยเชื้อสายจีนในบ้านเรากันบ้าง ในอดีต มีคนจีนมากมายลี้ภัยสงครามมาพึ่งพระบรมโพธิสมภารราชวงศ์จักรี และในหลวงของเรา ทรงพระเมตตาช่วยเหลืออุ้มชูจนเหล่าคนจีนนั้นสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ จนถวายตัวเป็นพสกนิกรด้วยความเต็มใจ พวกเขาเหล่านี้ ถึงจะพูดภาษาไทยไม่ชัด แต่ก็ยังพูดออกมาด้วยความภาคภูมิใจ

“อั๊วเป็งคงไทยร้อยปูเซ็ง”

คุณปู่ของคุณวิภูเองก็เช่นกันนั่นแหละครับ ท่านเองก็รู้สาแหรกของท่านอยู่เต็มอกนั่นแหละว่าบรรพบุรุษของท่านนั้นมาจากไหน แต่ความเป็นไทยนั้น มันอยู่ในใจของคุณปู่ท่านนั่นแหละครับ

ความเป็นไทย อยู่ในใจ อยู่ในความภาคภูมิในความเป็นไทย เป็นสิ่งที่ทำให้เรายืนตัวตรง เมื่อเห็นธงชาติขึ้นสู่ยอดเสา คือสิ่งที่ทำให้พวกเรา ร่วมมือกัน สร้างสรรค์บ้านเมืองของเราให้ดีขึ้น

รหัสพันธุกรรม คือชุดข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ ไม่ได้เกี่ยวอะไรกับสำนึกความรักชาติ และความเป็นไทยเลยสักนิดเดียว อย่าเข้าใจผิดไปสิครับ อาจารย์