Lue Podcast Special EP เปิดพงศาวดารย้อนจุดกำเนิดอาณาจักรปัตตานี และการขึ้นตรงต่อสยามมาแต่ครั้งอดีต

จากหลักฐานฝั่งไทยมีการบันทึกที่ชี้ให้เห็นว่า แต่เดิมอาณาจักรสุโขทัยมีอาณาเขตทางใต้ถึงปลายคาบสมุทรมลายู ซึ่งสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงสันนิษฐานจากข้อมูล และตีความจากศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหง

อย่างไรก็ดี ข้อสันนิษฐานนี้อาจตั้งอยู่บนพื้นฐานของแนวคิดชาตินิยมสยาม ซึ่งเป็นยุคที่เราต้องเจอกับการล่าอาณานิคมจากประเทศมหาอำนาจ ดังนั้นจึงต้องมีการอ้างถึงเขตแดนในอดีต เพื่ออ้างสิทธิ์ในการปกครองในขณะนั้น

และเมื่อมีการค้นพบหลักฐานอื่นๆ มากขึ้นในปัจจุบัน ก็ยิ่งแสดงให้เห็นว่า กรมพระยาดำรงฯ ไม่ได้ทรงทึกทักไปเอง

เพราะหลักฐานทั้งทางฝั่งจีนและมอญ ต่างระบุว่า สุโขทัยมีการขยายอิทธิพลไปทางใต้ จนอาณาจักรมลายูต้องหันไปพึ่งราชสำนักจีนเพื่อขอให้เข้ามาค้ำยันอิทธิพลของสยาม หรือในพงศาวดารมะละกาที่ระบุว่า เจ้าชายปรเมศวรได้อพยพมายังเมืองเตมาสิค (สิงคโปร์ในปัจจุบัน) และได้สังหารเจ้าเมืองท้องถิ่นที่ “สวามิภักดิ์ต่อสยาม” ทำให้ทางสยามต้องส่งกองทัพมาล้างแค้น จนเจ้าชายปรเมศวรต้องถอยหนีไปยังบริเวณที่เป็นเมืองมะละกาในปัจจุบัน

สำหรับอาณาจักร “ปัตตานี” เกิดขึ้นราวปี พ.ศ. 2012 หลังสมัยสุโขทัย ซึ่งการพูดถึงปัตตานีในช่วงก่อนหน้านั้น จะหมายถึง “โกตามหลิฆัย” เมืองที่อาณาจักรปัตตานีสืบอำนาจต่อมา และถ้าดูจากการสืบสายโลหิตกษัตริย์แห่งโกตามหลิฆัย จะเห็นว่า กษัตริย์องค์แรกแห่งปัตตานีมีการสืบเชื้อสายต่อๆ มาไล่ย้อนไปถึงพระยาฤทธิเทวาเจ้าเมืองที่ตั้งขึ้นโดยพระพนมวังแห่งเมืองนครดอนพระ ซึ่งนครดอนพระเองก็เป็นเมืองที่ขึ้นต่ออาณาจักรละโว้-อยุธยา

นอกจากจากนี้ยังมีหลักฐานที่ระบุถึงเมืองสิบสองนักษัตร หัวเมืองทางใต้ที่ถูกปกครองโดยเมืองนครศรีธรรมราช ซึ่งเป็นเมืองขึ้นของสุโขทัยอีกทอดหนึ่ง ดังในศิลาจารึกพ่อขุนรามคำแหง ดังนั้นจึงพูดได้ว่า หัวเมืองทางใต้ที่รวมปัตตานีอยู่ด้วย ย่อมตกอยู่ใต้อำนาจของสุโขทัยโดยปริยาย

รายละเอียดความเป็นมาของเมืองปัตตานี และเรื่องราวความสัมพันธ์ระหว่างสยามกับอาณาจักรทางใต้แห่งนี้ ยังมีเนื้อความอีกมากมายให้ทำการศึกษาเพิ่มเติม หลักฐานและข้อมูลทางประวัติศาสตร์ในเรื่องนี้มีอะไรบ้าง สามารถรับรู้ได้ใน Podcast ของ Lue History