ฤา Podcast Ep 21 – สุดเขตราชอาณาจักรสยามอยู่ที่ไหน? ‘คำให้การชาวกรุงเก่า’ หลักฐานจากหอหลวงมัณฑะเลย์

มีนักประวัติศาสตร์สมัยใหม่บางคน ใช้การตีความตามแนวทางหลังสมัยใหม่ (Post-Modern) แล้วชี้ว่า ประเทศสยามก่อนการมีแผนที่ฉบับทางการในสมัย ร.5 “ไม่เคยมีเขตแดนทางกายภาพปรากฏอยู่เลย”

จนเกิดชุดความคิดที่ค่อนข้างใช้ “อคติ” นำว่า การรุกล้ำเข้ายึดครองพื้นที่ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นดินแดนฝั่งซ้ายแม่น้ำโขง เรื่อยลงใต้ไปถึงเมืองปัตตานี รวมถึงแดนมลายูในไทรบุรี กลันตัน ตรังกานู และปะลิส ถือเป็นการ “ล่าอาณานิคมภายใน” ของสยาม

แต่ในความเป็นจริงแล้ว พื้นที่เหล่านั้นได้รวมเข้ากันกับสยามในลักษณะของการ “ผนวกดินแดน” (Annexation) ซึ่งบรรดาเมืองที่ถูกผนวกก็จะกลายสภาพเป็นเขตๆ หนึ่ง เช่น จังหวัด หรือ แคว้นหนึ่งๆ ไปโดยปริยาย ไม่เหมือนการล่าอาณานิคมตามแนวคิดจักรวรรดินิยมที่เป็นการเข้ายึดครองแล้วกวาดเอาทรัพยากรของดินแดนอาณานิคมกลับสู่ประเทศแม่

กรณีของเมืองปัตตานี ก็ถือเป็นตัวอย่างการผนวกดินแดนที่ประสบความสำเร็จในสมัย ร.2 ด้วยการแบ่งปัตตานีออกเป็นเมืองย่อย แล้วให้มีเจ้าท้องถิ่นปกครองกันเองภายใต้การควบคุมของสยาม และต่อมาในยุคการปฏิรูปประเทศของ ร.5 ปัตตานีจึงค่อยๆ ผนวกรวมเป็นจังหวัดหรือแคว้นหนึ่งของสยามมาจนถึงปัจจุบัน

และหากย้อนไปไกลกว่านั้น จะพบว่าจริงๆ แล้ว สยามมีเขตแดนทางกายภาพมาตั้งแต่สมัยอยุธยาแล้ว

มีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญมากชิ้นหนึ่ง นั่นคือ “คำให้การชาวกรุงเก่า” ที่ระบุชัดว่าสุดเขตราชอาณาจักรสยามก่อนกรุงแตกนั้นตั้งอยู่ที่ไหน โดยเฉพาะดินแดนทางใต้ที่เอกสารชิ้นนี้ยืนยันว่า ปัตตานีในเวลานั้นอยู่ภายใต้พระราชอำนาจของพระมหากษัตริย์อยุธยา

“คำให้การชาวกรุงเก่า” มีที่มาที่ไปอย่างไร ? และทำไมนักประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่จึงให้ความสำคัญกับเอกสารชิ้นนี้อย่างมาก หาคำตอบได้ที่นี่ครับ สุดเขตราชอาณาจักรสยามอยู่ที่ไหน? อ่าน ‘คำให้การชาวกรุงเก่า’ หลักฐานยืนยันจากหอหลวง มัณฑะเลย์ ประเทศพม่า

TOP