‘เซ็นรับรองรัฐประหาร’ คำกล่าวหาอันน่าขันของผู้ไม่เข้าใจหลักการปกครอง

การเซ็นรับรองรัฐประหารไม่มีจริง เป็นแค่วาทกรรมที่ถูกประดิษฐ์ขึ้นมาเมื่อไม่นานมานี้

รูปแบบของการรับรองรัฐประหารนั้น ไม่ได้กระทำผ่านการ “เซ็น” ในเอกสาร เพื่อขอพระบรมราชานุญาตแต่อย่างใด แต่คนส่วนใหญ่มักเข้าใจว่าการ “เซ็นรับรองรัฐประหาร” เป็นกระบวนการหนึ่งของการทำรัฐประหาร โดยเป็นขั้นตอนที่แยกออกมาต่างหาก

ซึ่งแนวคิดดังกล่าวนั้น “ไม่มีจริง” และไม่เคยเกิดขึ้นในประเทศไทย

กระบวนการที่ทำให้คนจำนวนหนึ่งเข้าใจผิดและเรียกไปว่าเป็นการ “เซ็นรับรองรัฐประหาร” คือ การประกาศแต่งตั้งคณะบริหารประเทศเป็นการชั่วคราว ซึ่งแน่นอนว่าคณะผู้บริหารประเทศชั่วคราวในเวลานั้น ล้วนมาจาก “คณะรัฐประหาร”

ตามหลักรัฐศาสตร์แล้ว เวลาเกิดการปฏิวัติหรือรัฐประหารขึ้น เมื่อคณะผู้ก่อการได้ยึดอำนาจอย่างเด็ดขาดแล้ว ก็เท่ากับว่าคณะผู้ก่อการได้สถาปนาตัวเองเป็น “รัฏฐาธิปัตย์” (ผู้มีอำนาจสูงสุดของรัฐ) เพื่อแต่งตั้งผู้บริหารราชการแผ่นดิน

การรัฐประหารในประเทศไทยแต่ละครั้งนั้น กว่าคณะปฏิวัติจะได้รับการแต่งตั้งเป็นคณะบริหารประเทศชั่วคราว มักจะเว้นระยะเวลาสักพักก่อน เพื่อให้สถานการณ์ชัดเจนว่า คณะรัฐประหารยึดอำนาจได้เด็ดขาดจริง หรือไม่มีมติมหาชนคัดค้านการรัฐประหารแต่อย่างใด หลังจากนั้นจึงให้พระมหากษัตริย์ทรงลงพระปรมาภิไธย ประกาศเป็นพระบรมราชโองการ

การลงพระปรมาภิไธย หรือ “การเซ็น” ในประกาศพระบรมราชโองการดังกล่าว จึงมักมีผู้เข้าใจผิดแล้วนำไปบิดเบือนว่าเป็นการ “เซ็นรับรองรัฐประหาร”

แต่ในความเป็นจริง การรัฐประหารได้กระทำสำเร็จลุล่วงไปแล้วโดยผู้ถืออำนาจและใช้อำนาจรัฐที่แท้จริง คือ คณะรัฐประหาร จะออกคำสั่ง ตั้งกฎหมายอย่างไร ก็อยู่ที่คณะรัฐประหารเท่านั้น พระมหากษัตริย์ “ไม่มี” อำนาจตัดสินใจใด ๆ ทางการเมืองได้

อนึ่ง คณะรัฐประหารมีอำนาจมากขนาดไหน ดูได้จากการปฏิวัติตนเองของจอมพล ป. พิบูลสงคราม ในปี พ.ศ. 2494 ซึ่งคณะรัฐประหาร ได้ออกคำสั่งทางการปกครอง ไปก่อนหน้าที่จะได้รับการลงพระปรมาภิไธยเสียด้วยซ้ำ