รากฐานการศึกษาสยาม ที่รัชกาลที่ 5 ทรงวางเพื่อมุ่งเน้นให้การศึกษาแก่ราษฎรอย่างเท่าเทียม

ในรัชสมัยของในหลวงรัชกาลที่ 5 การที่ประเทศต้องเผชิญกับการล่าอาณานิคมของชาติตะวันตก ถือเป็นปัจจัยภายนอกที่สำคัญที่สุดต่อการปฏิรูปของสยาม โดยในขณะนั้นชาติอื่น ๆ ต่างมองว่าสยามยังคงมีความล้าหลังทั้งในด้านสังคม วัฒนธรรม และการศึกษา

ซึ่งการที่ประเทศจะมีความเจริญก้าวหน้าอย่างมีประสิทธิภาพได้นั้น จำเป็นอย่างยิ่งที่ประชาชนภายในประเทศจะต้องมีความรู้ควบคู่กันไปด้วย

ในหลวงรัชกาลที่ 5 จึงทรงปฏิรูปการศึกษา ด้วยการจัดตั้งโรงเรียนและสถาบันการศึกษาขึ้นมากมาย ตามนโยบายมุ่งเน้นให้ราษฎรทั่วไปได้รู้หนังสือ อ่านออกเขียนได้ ตลอดจนส่งเสริมบุคคลที่มีความสามารถ ให้ไปศึกษาวิชาการในต่างประเทศ เพื่อกลับมาเป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาสยามให้ก้าวหน้า และรอดพ้นจากการตกเป็นอาณานิคมของชาติตะวันตก

ดังนั้น การปฏิรูปประเทศของในหลวงรัชกาลที่ 5 จึงถือเป็นการวางรากฐานที่สำคัญทางด้านการศึกษาของสยาม ทำให้ประชาชนทุกระดับชั้นได้มีโอกาสเล่าเรียนและเข้าถึงการศึกษาอย่างทั่วถึง เป็นการยกฐานะของชาวสยามให้เท่าเทียมกันอย่างแท้จริง